İntihalin Ciddiyeti Üzerine

Bounsoc
3 min readJan 12, 2021

--

İntihal davaları dünya genelinde akademide en yüz kızartıcı süreçlerden biri olarak geçer. Bir akademisyenin işleyebileceği en büyük suçtur belki de onun bilgi çalması ve zimmetine geçirmesi. Görevi insanları aydınlatmak ve daha iyi bir gelecek için yeni nesiller yetiştirmek olan kişiler, başkalarının ışıklarını çalarlar böylelikle. Kelime olarak intihal, dilimize Arapçadan geçmiştir ‘’aşırma’’ anlamına gelir ve bir lekedir. Başka birinin fikirlerini ve ürettiklerini kendininmiş gibi lanse etmek ve kendi yayınında belirtmeden kullanmak intihaldir. Okuyucuyu kandırmak hususu da göz edilerek, kopyalanan bilginin bazı aşamalardan geçerek ve oynanarak kendi üzerine alınması da intihaldir. Bir akademisyenin bilim dünyasına yenilikler katması beklenir. Bu çalışılan alana bağlı olarak değişir; üstüne koymak, farklı bir yorum getirmek veya baştan yeni bir tez üretmek gibi çok farklı şekillerde olabilir. Fakat kişinin kendisine ait olmayan verileri bir kez bile olsun belirtmeden kullanması intihale girer. Gözardı edilebilecek bir mesele değildir çünkü araştırmaya ve akademisyenin güvenilirliğine dair soru işaretleri oluşturur. Ayrıca intihalin kelime oyunu gibi görülmekle beraber bundan daha önemli bir şekli vardır: Fikir hırsızlığı. İntihal Olarak Kabul Edilen Davranışlar Nelerdir?

Aşağıdaki fiiller intihal olarak kabul edilen davranışlar arasında yer alır [8, para. 5]:

● Başkasının çalışmasını kendininmiş gibi teslim etmek.

● Başkasının kelimelerini ya da fikirlerini kaynak göstermeden kopyalamak.

● Alıntıyı tırnak içine koymada başarısız olmak. ● Alıntının kaynağı hakkında yanlış bilgi vermek.

● Kelimeleri değiştirmek fakat kaynak göstermeden kaynağın cümle yapısını kopyalamak.

● Kaynak gösterip ya da göstermeksizin çalışmanın ana kısmını oluşturan kaynaktan çok fazla kelime ya da fikir kopyalamak.

İntihal Olarak Kabul Edilen Davranışlar Nelerdir? yazısı ‘’Türkiye’de ve Dünyada İntihalin Yaptırımları’’ Behlül Gücükoğlu ve Zerrin Ayvaz Reis’in makalesinden direkt olarak alıntılanmıştır.

‘’Bilimsel ve kültürel alanda ilerleme ve yeni eserlerin oluşturulması için eser sahiplerinin haklarının etkin bir biçimde korunması gerekmektedir.’’ (Demiral Bakırman, İntihal Suçları, 2016) İntihal suçunu işleyen kişiler hem akademide hem de kanun önünde anlaşıldığı andan itibaren çeşitli cezalara çarptırılır. Her yıl yazılan makale sayısı artmaktadır bunun ile beraber yapılan intihaller de çoğalmaktadır. Günümüzde bunların tespiti teknolojik gelişmeler sayesinde daha kolaydır. Sırf aşırmaları tespit etmek için birçok yazılım geliştirilmiştir ve bunların birçoğu da ücretsizdir.

Maalesef Türkiye’de intihal konusu yeteri kadar ciddiye alınamamıştır. Yurtdışında en büyük suçlardan biri olarak görülürken Türkiye’de bu konuda suçlamalar alan bazı akademisyenler hala eğitim hayatlarına rahat bir şekilde devam edebilmektedir. Bunun sebebi olarak bu kişilerin toplumdaki statülerinin ekonomik veya siyasi olanakları ile sarsılmayacak bir konuma getirilmesi ve bilimsel kamuoyunun gerektiği tepkiyi şahsın olanakları yüzünden verememesidir. Bu eksiklik Türk akademisinin bağımsızlığı ve gelişmişliği ile de ilişkilidir. Bağımsız bir akademi yaşadığı özgür ortamda bilim üretme ihtiyacını dayatılan görevler yüzünden değil bilime olan inancı sayesinde yapar. Siyasi aktörlerin ve toplumsal diktelerin baskıları altında ise özgür bilim üretilemez, bilimi özgür kılmak isteyen insanlara da bu olanak sağlanamadığından yeni fikirler ve gelişmenin önü kesilerek meydan bu aktörlerin kuklaları olmaktan öteye geçemeyen kişilere bırakılır.

KAYNAKLAR

http://ueam.metu.edu.tr/intihal Türkiye’de ve Dünyada İntihalin Yaptırımları Behlül Gücükoğlu1 , Zerrin Ayvaz Reis2 Bilimsel etik ve intihal Scientific ethics and plagiarism Nazan Özenç Uçak* ve Hatice Gülşen Birinci** İntihal Suçları * (The Crimes of Plagiarism) Büşra DEMİRAL BAKIRMAN** https://evrimagaci.org/intihal-nedir-turkiyede-akademik-bilgi-hirsizligi-neden-bir-problemdir-7 812 https://biotek.ankara.edu.tr/files/2070-4099-1-PB.pdf

Sign up to discover human stories that deepen your understanding of the world.

Free

Distraction-free reading. No ads.

Organize your knowledge with lists and highlights.

Tell your story. Find your audience.

Membership

Read member-only stories

Support writers you read most

Earn money for your writing

Listen to audio narrations

Read offline with the Medium app

--

--

Bounsoc
Bounsoc

Written by Bounsoc

Boğaziçi Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’nden bir grup öğrencinin kurduğu bağımsız sosyoloji bülteni.

No responses yet

Write a response